De publieke waarde van provincies
De provincie speelt een belangrijke rol tussen de centrale overheid, waterschappen en de gemeenten met de volgende 7 kerntaken:
- Duurzame ruimtelijke ontwikkeling, waaronder waterbeheer
- Milieu, energie en klimaat
- Vitaal platteland, natuurbeheer & ontwikkeling natuurgebieden
- Regionale bereikbaarheid en regionaal openbaar vervoer
- Regionale economie
- Culturele infrastructuur en monumentenzorg
- Kwaliteit van het openbaar bestuur
Onder de 7 kerntaken van de provincie valt ook de ‘Kwaliteit van het openbaar bestuur’. Deze lichten wij eruit.
Kwaliteit van het openbaar bestuur
De provincie zorgt voor een goed openbaar bestuur op lokaal en regionaal niveau. Het Inter Provinciaal Overleg (IPO) onderhandelt namens de provincies met het ministerie van Binnenlandse Zaken, gemeenten en waterschappen over juiste en heldere bestuurlijke verhoudingen.
Dit is van belang omdat veel maatschappelijke opgaven op meerdere schaalniveaus tegelijk spelen en niet door één overheidslaag opgelost kunnen worden. Gemeenten, provincies, waterschappen en Rijk moeten hierbij als één overheid optreden en samenwerken met andere partijen.
Provincies
Provincies hebben een visie op de ontwikkeling van het lokaal bestuur. Waar gemeenten (structureel) hun eigen taken niet meer kunnen vervullen, agenderen en faciliteren provincies passende oplossingen. De provincies kijken daarbij niet alleen naar de gemeenten, maar ook naar de gemeentelijke samenwerkingsverbanden.
Als de provincie wettelijk verantwoordelijk is, zoals bij (de organisatie van) vergunningverlening, toezicht en handhaving en bij het interbestuurlijk toezicht op financieel, ruimtelijk, economisch en fysiek terrein, voert de provincie een actief beleid en treedt zij zo nodig op.
Publieke Waarde tussen provincie en burgers
Ook de relatie tussen de provincie en de burgers is belangrijk. Het kiesstelsel in Nederland is zo geregeld dat er 1 x per 4 jaar een nieuwe Provinciale Staten wordt gekozen via een landelijke stemming. Ondanks dat de opkomst van de verkiezingen voor de Provinciale Staten steeds vermindert, zijn er steeds meer momenten waarop de inwoners zich laten horen bij de provincies.
Als voorbeeld noemen wij het boerenprotest tegen de stikstofmaatregelen in de provincie Brabant en de compensatieregeling van de Marinierskazerne is Zeeland. We zien steeds vaker dat de provincie zich iets aantrekt van de deze publieke uitingen. Social Media vervult hierin een toenemende rol.
Ook voor de provincie geldt dat bestuurlijke autorisatie, de legitimatie en de middelen in orde moeten zijn om het vertrouwen van de burgers, ondernemers, de gemeenten, de waterschappen en de regering te ontvangen. Zo fungeert de provincie als belangrijke schakel in het goed openbaar bestuur van de gehele landelijke overheid.